Losunarkræfni koltvíoxíðs
Losunarrkæfni er skilgreind sem losun miðað við aðra tiltekna einingu, til dæmis framleidda orku, tekjur eða aðrar kennitölur í viðkomandi starfsemi.
Orka náttúrunnar framleiðir rafmagn til neytenda og heitt vatn sem selt er í heildsölu til Veitna. Kolefnislosun á framleidda einingu rafmagns og heits vatns hjá virkjunum Orku náttúrunnar hefur lækkað frá 2015 og er nú 8,3 g CO2 ígildi á kílówattstund. Hlutfallsleg niðurdæling koltvíoxíðs frá Hellisheiðarvirkjun var um 25% árið 2020 og var minni en áætlað var vegna þess að stöðva þurfti lofthreinsistöðina við virkjunina í töluverðan tíma vegna ófyrirséðra bilana. Unnið er eftir áætlun um að Hellisheiðarvirkjun verði sporlétt árið 2025 og Nesjavellir árið 2030 sem þýðir að 95% koltvíoxíðs frá virkjununum verði fangað, bundið í berg eða hagnýtt.
Veitur dreifa rafmagni og heitu vatni til neytenda, vinna neysluvatn og dreifa því ásamt því að reka fráveitu. Hjá Veitum hefur kolefnislosun vatnsveitu, hitaveitu, rafveitu og fráveitu lækkað frá árinu 2015.
Kolefnislosun gagnaflutnings um ljósleiðara hjá Gagnaveitu Reykjavíkur hefur lækkað á hverja einingu.
Þess ber að geta að skekkjumörk vegna losunar eru um 5%.
Samstæða OR losar ekki ósoneyðandi efni vegna starfsemi sinnar.
Hlutfallsleg hreinsun koltvíoxíðs frá Hellisheiðarvirkjun 2013-2020
Lýsing | Eining | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Helstu stærðir | |||||||
Losun GHL (umf. 1,2 og 3) | Tonn CO2íg-árs | 67.100 | 45.450 | 42.700 | 45.450 | 48.750 | 50.550 |
Velta | Milljarðar kr. | 40,3 | 41,4 | 44,0 | 46,3 | 46,6 | 48,6 |
Stærð húsnæðis | Þúsund m3 | 780 | 780 | 780 | 780 | 780 | 780 |
Losun á veltu | Tonn CO2íg-árs/milljarð kr. | 1.665 | 1.098 | 970 | 982 | 1.046 | 1.040 |
Losun á stærð húsnæðis | Tonn CO2íg-árs/þús. m3 | 86 | 58 | 55 | 58 | 63 | 65 |
Heitt vatn: | |||||||
Vegið meðaltal losunar á heitu vatni frá há- og lághita* | gr. CO2íg-árs/kWst | 4,5 | 3,8 | 3,5 | 3,4 | 3,4 | 3,9 |
Rafmagn: | |||||||
Losun við virkjun ON** | gr. CO2íg-árs/kWst | 10,4 | 8,9 | 8,1 | 7,9 | 8,0 | 8,3 |
Losun dreifingar í byggð (Veitur) | gr. CO2íg-árs/kWst | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,2 | 0,8 | 0,3 |
Samtals losun framleiðslu og dreifingar | gr. CO2íg-árs/kWst | 11,4 | 9,9 | 9,1 | 9,1 | 8,8 | 8,6 |
*Kolefnisspor lághita hefur verið metið u.þ.b. 0 gr/kWst
**Samkvæmt leiðbeiningum Umhverfisstofnunar um losunarstuðla á vef stofnunarinnar er vegið meðaltal losunar gróðurhúsalofttegunda á kWst af rafmagni framleiddu með vatnsafli, jarðvarma og jarðeldsneyti á Íslandi árið 2019 9,8 g. Fyrir vatnsafl er losun gróðurhúsalofttegunda á kWst rafmagns 1,8 g og fyrir jarðvarma 26,5 g.
Losunarkræfni brennisteinsvetnis
Miðað við framleidda orkueiningu hefur losunarkræfni brennisteinsvetnis á Hellisheiði dregist saman frá árinu 2015 eða úr 6 grömmum á kílówattstund í 1 gramm og á Nesjavöllum staðið nokkurn vegin í stað eða farið úr 4 grömmum á kílówattstund í 3 grömm.
Styrkur brennisteinsvetnis (H2S) í byggð fór ekki yfir viðmiðunarmörk í Lækjarbotnum og Úlfarsárdal en fór einu sinni yfir mörkin í Norðlingaholti og í Hveragerði árið 2020. Árangur markvissrar hreinsunar og niðurdælingar á brennisteinsvetni frá Hellisheiðarvirkjun var svipaður árið 2020 og árið 2019. Hlutfallsleg niðurdæling brennisteinsvetnis frá Hellisheiðarvirkjun var tæp 60% og var nokkuð minni en áformað var vegna þess að stöðva þurfti lofthreinsistöðina við virkjunina í töluverðan tíma vegna ófyrirséðra bilana
Losun brennisteinsvetnis frá Nesjavallavirkjun og Hellisheiðarvirkjun var samtals um 11,7 þúsund tonn árið 2020. Unnið er eftir áætlun um að Hellisheiðarvirkjun verði sporlétt árið 2025 og Nesjavellavirkjun árið 2030 sem þýðir að nánast allt brennisteinsvetni frá virkjununum verði fangað og bundið í berg.
Þess ber að geta að skekkjumörk vegna losunar eru um 5%.
Hlutfallsleg hreinsun brennisteinsvetnis frá Hellisheiðarvirkjun 2013-2020
Lýsing | Eining | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
Losun brennisteinsvetnis | Tonn | 12.900 | 12.100 | 10.300 | 8.800 | 10.700 | 11.700 |
Losun brennisteinsvetnis á framleidda einingu orku á Hellisheiði | gr. H2S/kWst | 6 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
Losun brennisteinsvetnis á framleidda einingu orku á Nesjavöllum | gr. H2S/kWst | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
Viðaukar og annað ítarefni
- Leiðbeiningar Umverfisstofnunar um losunarstuðla á vef stofnunarinnar
- Mælingar á styrk brennisteinsvetnis í rauntíma á vef Umhverfisstofnunar
- Umhverfisuppgjör samstæðu OR 2015-2020 (PDF)
- Losun gróðurhúsalofttegunda og losunarkræfni koltvíoxíðs og brennisteinsvetnis á Hellisheiði og Nesjavöllum (PDF)
- Styrkur brennisteinsvetnis í andrúmslofti og viðmiðunarmörk (PDF)
- Óvissugreininig koltvíoxíðslosunar frá Hellisheiðarvirkjun (PDF)